Promotorzy teraz mają możliwość sprawdzenia, czy prace dyplomowe ich studentów powstały przy użyciu popularnych narzędzi do generowania tekstu, jakim jest ChatGPT. Opracowany przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy, Jednolity System Antyplagiatowy (JSA) wzbogacił się o funkcję, która potrafi wychwycić teksty napisane przy pomocy sztucznej inteligencji. Czy to zmienia reguły gry w edukacji wyższej?
Rozkwit narzędzi opartych na sztucznej inteligencji
Narzędzia do automatycznego generowania tekstu, takie jak ChatGPT, zyskują na popularności ze względu na ich prostotę obsługi i możliwości, jakie oferują. Służą one nie tylko jako wsparcie przy poprawie jakości i poprawności treści, ale także zwiększają produktywność i kreatywność użytkowników. Wśród osób korzystających z tych narzędzi są również studenci, którzy szukają wsparcia w pisaniu różnorodnych prac akademickich.
Wśród wykładowców pojawia się jednak obawa, że takie narzędzia mogą być wykorzystywane do generowania całości lub znacznej części prac dyplomowych, co stawia pod znakiem zapytania ich oryginalność. Oczywiście, korzystanie z pomocy “maszyn” przy pisaniu tekstów zwiększa zapotrzebowanie na programy, które potrafiliby wykryć taki rodzaj “pomocy”.
Nowy wymiar walki z plagiatami
Ośrodek Przetwarzania Informacji rozbudował Jednolity System Antyplagiatowy (JSA), wprowadzając moduł identyfikujący teksty napisane przy pomocy narzędzi takich jak ChatGPT. Jest to odpowiedź na rosnące zainteresowanie i zapotrzebowanie nauczycieli akademickich, którzy dążą do utrzymania wysokich standardów etycznych w przygotowywaniu prac dyplomowych. Na rynku istnieje mnóstwo programów antyplagiatowych, jednak JSA wyróżnia się tym, że od 2019 roku jest jedynym narzędziem używanym do analizy prac inżynierskich, licencjackich, magisterskich i doktorskich w wielu ośrodkach akademickich w Polsce.
Model zastosowany w JSA został przeszkolony na dużym zbiorze danych, co pozwala na skuteczną detekcję fragmentów tekstu generowanych przez sztuczną inteligencję. Przyjęta metoda opiera się na analizie regularności w tekście, co jest hipotezą wskazującą na wykorzystanie modelu językowego w jego tworzeniu. Pomimo że system nie gwarantuje stuprocentowej pewności, ofiaruje promotorom solidne wsparcie w ocenie oryginalności prac. Każdy użytkownik, jak i promotor powinien jednak być świadomy tego, że nigdy nie mamy 100% pewności, że tekst został wygenerowany przez model AI.
Edukacja akademicka wobec nowych wyzwań
Etyka akademicka i oryginalność prac dyplomowych pozostają kluczowe dla utrzymania wartości edukacji, a plagiat – czy to tradycyjny, czy z użyciem sztucznej inteligencji – podważa te wartości. Metody detekcji takie, jakie oferuje JSA, są jakimś narzędziem w walce z plagiatami, umożliwiając nauczycielom akademickim lepszą kontrolę nad oryginalnością prac swoich studentów, ale nigdy nie dają 100% pewności.
Kolejnym krokiem w utrzymaniu standardów akademickich jest edukacja studentów na temat korzystania z nowoczesnych technologii. Wykorzystywanie narzędzi do generowania tekstu może być wartościowe przy tworzeniu notatek czy szkiców prac, jednak prace dyplomowe wymagają indywidualnego podejścia i oryginalnego wkładu intelektualnego. Należy zatem podkreślić znaczenie rozwijania umiejętności pisania oraz badań własnych, aby student mógł w pełni wykorzystać swój potencjał twórczy.
